Zapewne wielu z was zastanawiało się, tworząc plan swojego nowego przedsięwzięcia, na temat jego finansowego aspektu. Zaplanowanie możliwych do realizacji źródeł finansowania to jeden z fundamentalnych kroków rozpoczęcia startupu. Dziś przyjrzymy się jednej z możliwych form pozyskiwania środków pieniężnych czyli crowdfundingowi.
Przegląd różnych opcji finansowania – od środków własnych, pożyczek u rodziny, poprzez kredyty i pożyczki, aż do nowoczesnych platform zbiórkowych – omówiliśmy w artykule finasowanie startupu- jak zacząć?
Tym razem skupimy się na Kickstarterze i pokrewnych mu platformach.
Jak działa crowdfunding, a konkretnie Kickstarter?
Kickstarter to platforma crowdfundingowa (brak na razie polskiego terminu), gdzie twórcy projektów mogą zbierać fundusze na ich realizację, a darczyńcy wspierają te projekty – w zamian za obietnicę nagród lub wczesny dostęp do produktu. Zasada działania opiera się na modelu „wszystko albo nic” – czyli jeśli dany projekt nie osiągnie celu finansowego, wtedy pieniądze wracają do darczyńców. Jest to dość rozsądne i bezpieczne założenie.
Crowdfunding – jak działa krok po kroku?
Najpierw – sprawdźmy, czym w założeniu jest crowdfunding. Rozkładając nazwę, zawiera dwa elementy zbiorowość ludzką, dosłownie tłum – „crowd” oraz „fund” czyli fundusz.
Crowdfunding, czyli finansowanie społecznościowe, polega na zbieraniu drobnych kwot pieniędzy od dużej liczby osób za pośrednictwem platform internetowych w celu sfinansowania określonego projektu, celu charytatywnego lub inicjatywy. Platformy crowdfundingowe działają jako pośrednicy, łącząc pomysłodawców z potencjalnymi inwestorami.
Jaki jest szczegółowy schemat crowdfundingu?
W tym modelu muszą występować następujące ogniwa:
1. Pomysłodawca
(osoba, firma, organizacja) zgłasza swój projekt na platformie crowdfundingowej, opisując go i określając cel finansowy oraz terminy.
2. Platforma
W dobie internetu wiele rzeczy niemożliwych stało się możliwymi. Dzięki pośrednictwu globalnej sieci platforma udostępnia projekt w swojej społeczności, docierając do potencjalnych inwestorów.
3. Inwestorzy
Inwestorzy – jak łatwo się domyśleć – to osoby wspierające, czyli te, które decydują się wesprzeć projekt, wpłacając wybraną kwotę.
4. Co w zamian za wsparcie startupu?
Inwestorzy na platformie mogą otrzymywać różne korzyści, np. produkt, usługę, udziały w firmie, lub w przypadku crowdfundingu charytatywnego – satysfakcję z pomocy.
5. Co się dzieje po osiągnięciu celu finansowego?
Idealne rozwiązanie, gdy wszystko się uda. Wtedy (lub w przypadku modelu „wszystko albo nic” – po osiągnięciu celu w określonym czasie), pomysłodawca otrzymuje zebrane środki, a inwestorzy otrzymują obiecane korzyści.
Rodzaje crowdfundingu:
- Crowdfunding darowizn (charytatywny): Polega na zbieraniu pieniędzy na cele charytatywne bez oczekiwania zwrotu.
- Crowdfunding nagród (reward-based): Inwestorzy otrzymują produkt, usługę lub inne świadczenie w zamian za wsparcie.
- Crowdfunding pożyczkowy (dłużny): Inwestorzy pożyczają pieniądze pomysłodawcy, który zobowiązuje się do ich zwrotu wraz z odsetkami.
- Crowdfunding udziałowy (equity-based): Inwestorzy otrzymują udziały w firmie w zamian za wsparcie.
- Crowdfunding hybrydowy: Łączy różne modele crowdfundingu, np. nagrody i udziały.
Oto krótkie podsumowanie zalet crowdfundingu:
- Możliwość pozyskania kapitału na realizację projektu, który inaczej mógłby nie powstać.
- Szansa na dotarcia do szerokiego grona inwestorów, w tym tych, którzy nie mają dostępu do tradycyjnych źródeł finansowania.
- Budowanie społeczności wokół projektu i angażowanie potencjalnych klientów – to wartość dodana projektu, bo od razu tworzy się grupa przyszłych klientów.
- Testowanie pomysłu i zainteresowania nim przed rozpoczęciem produkcji lub wdrażaniem.
- Wzrost świadomości marki i jej popularności.
Jakie są wady crowdfundingu, które warto rozpatrzyć przed decyzją o udziale?
Do tej grupy należy zaliczyć:
- Ryzyko niepowodzenia kampanii (niezrealizowanie celu finansowego).
- Konkurencja na platformach crowdfundingowych.
- Konieczność poświęcenia czasu i energii na promocję projektu.
- W przypadku niektórych modeli (np. pożyczkowego), konieczność zwrotu środków.
To jest omówienie w największym skrócie. Postaramy się w następnych analizach rozwinąć tematykę i zająć się konkretnymi przypadkami i szczegółami zasad, wad i zalet.
Jak to działa na przykładzie platformy Kickstarter?
1. Tworzenie projektu:
Twórca zakłada konto na Kickstarterze i tworzy stronę projektu, opisując swój pomysł, cel finansowy i nagrody dla wspierających. Tu jest podobnie, jak na innych platformach tego typu.
2. Ustalenie celu i nagród:
Określamy kwotę, którą chcemy zebrać, oraz nagrody, które otrzymają wspierający za różne poziomy wpłat (np. podziękowania, gadżety, produkt w pierwszej kolejności). To warto dobze zaplanować, aby nie obiecywać za mało ani za dużo.
3. Kampania crowdfundingowa na Kickstarterze:
Przez określony czas (zwykle 30 dni) trwa zbiórka pieniędzy. Twórca informuje o postępach w projekcie i zachęca do wsparcia.
4. Wsparcie i nagrody:
Darczyńcy deklarują wpłaty za pomocą karty kredytowej lub debetowej. Jeśli projekt osiągnie cel finansowy, pieniądze są pobierane, a twórca realizuje projekt i wysyła nagrody.
5. Realizacja i rozliczenie:
Po zakończeniu zbiórki twórca organizuje produkcję i wysyłkę nagród. Kickstarter pobiera prowizję od zebranej kwoty (5%).
Jakie zalety dla twórców na Kickstarterze są najważniejsze?
- Finansowanie pomysłów: Realizacja projektów, które mogłyby nie powstać z powodu braku tradycyjnego finansowania.
- Budowanie społeczności: Bezpośredni kontakt z odbiorcami i budowanie zaangażowania wokół projektu.
- Marketing i promocja: Kickstarter może być skutecznym narzędziem promocyjnym.
- Prowizja na umiarkowanym poziomie: w pięcioprocentowej wysokości
Zalety dla wspierających:
- Możliwość współtworzenia: Wpływ na kształt projektu i otrzymywanie unikalnych nagród.
- Bezpieczeństwo finansowe: Gwarancja zwrotu pieniędzy, jeśli projekt nie zostanie zrealizowany. To może przeważyć, gdy potencjalny inwestor podejmuje decyzję o wsparciu.
- Wczesny dostęp do produktu: Otrzymanie produktu przed oficjalną premierą lub w niższej cenie.
Kickstarter to najpopularniejsza platforma łącząca twórców i wspierających. Niektóre znane biznesy właśnie na nim ujrzały światło dzienne. W kolejnym artykule omówimy najciekawsze przykłady startupów wspartych swego czasu na ten platformie. Może to stanowić zachętę dla wielu z was.
